केंद्र सरकारने गरीब लोकांसाठी एक नवीन नियम आणला आहे. हा नियम 8 मार्च 2025 पासून लागू झाला आहे. यामुळे लाखो गरीब कुटुंबांना मदत होणार आहे. सरकारला रेशन वाटप चांगले, सोपे आणि योग्य करायचे आहे. आता आपण हे नवीन नियम सोप्या भाषेत समजून घेऊया.
मोफत धान्य योजना – दरमहा 5 किलो
नवीन नियमांनुसार, सरकार प्रत्येक गरीब व्यक्तीला दर महिन्याला 5 किलो धान्य मोफत देणार आहे. या धान्यात गहू, तांदूळ, डाळी आणि साखर यांचा समावेश असेल.
या योजनेमुळे गरीब लोकांना खाण्यासाठी अन्न मिळेल आणि त्यांचे पैसे वाचतील. हे वाचलेले पैसे ते इतर गोष्टींसाठी वापरू शकतील – जसे की मुलांचे शिक्षण किंवा औषधोपचार.
अर्ज करणे झाले सोपे
8 मार्च 2025 पासून रेशन कार्डासाठी अर्ज करणे सोपे झाले आहे. पात्र व्यक्ती कोण आहे, हे आता तंत्रज्ञानाच्या मदतीने नीट तपासले जाईल. यामुळे गरजू लोकांपर्यंत रेशन पोहोचेल आणि खोट्या कार्डधारकांना रोखता येईल.
आता आधार कार्ड आणि अंगठा स्कॅन (बायोमेट्रिक) यांचा वापर करूनच रेशन दिले जाईल. यामुळे चोरी थांबेल आणि रेशन योग्य लोकांपर्यंत पोहोचेल.
दरमहा ₹1000 बँकेत मिळणार
नवीन नियमांनुसार गरीब कुटुंबांना दरमहा ₹1000 थेट त्यांच्या बँक खात्यात मिळतील. ही रक्कम ते रोजच्या गरजांसाठी वापरू शकतात.
हे पैसे डायरेक्ट बँकेत जमा होतील, म्हणजे मधे कोणीही पैसे कापू शकणार नाही. पण यासाठी बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले असावे लागेल.
डिजिटल रेशन कार्ड – आता मोबाईलमध्ये
आता सर्व रेशन कार्ड डिजिटल म्हणजे मोबाईलमध्ये मिळणार आहेत. या कार्डवर एक QR कोड असेल. तो स्कॅन करून ओळख पटवता येईल.
हे कार्ड मोबाईल अ‍ॅपमध्ये ठेवता येईल, त्यामुळे ते हरवण्याची भीती नाही. त्यावरून घरातील सदस्यांची माहिती बदलणे, नवीन नाव टाकणे हे सगळं ऑनलाइन करता येईल.
वन नेशन वन रेशन कार्ड – कुठेही रेशन मिळवा
नवीन नियमांमुळे आता रेशन कार्ड असलेला व्यक्ती भारतात कुठेही गेल्यावरही रेशन मिळवू शकतो. आधी फक्त गावात मिळत होते, पण आता जिथे काम करतो तिथेही रेशन मिळेल.
हे विशेषतः प्रवासी मजुरांसाठी खूप उपयोगी आहे. त्यांना गावात जाण्याची गरज नाही. वेळ, पैसे आणि कष्ट वाचतील.
गॅस सिलेंडरवर सवलत
सरकारने ठरवले आहे की गरीब कुटुंबांना वर्षाला 6 ते 8 गॅस सिलेंडरवर पैसे परत (अनुदान) दिले जातील. हे पैसे थेट त्यांच्या बँकेत जातील.
या सवलतीमुळे ₹4000 ते ₹5000 पर्यंत बचत होईल. ही बचत ते इतर गोष्टींसाठी वापरू शकतात.
रेशन कार्ड कसे काढायचे?
- जवळच्या जनसेवा केंद्रात जा
- तुमचे आधार कार्ड, उत्पन्न प्रमाणपत्र, घराचा पुरावा आणि घरातील सर्वांची माहिती द्या
- ₹100 फी भरावी लागेल
- सर्व माहिती बरोबर भरा – चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो
- अर्ज दिल्यानंतर त्याची स्थिती ऑनलाइन पाहता येते
- मंजूर झाल्यावर डिजिटल रेशन कार्ड मोबाईलवर मिळेल
रेशन कार्डचे प्रकार
- AAY (अंत्योदय योजना) – खूप गरीब लोकांसाठी
- PHH (प्राधान्य कुटुंब) – थोडे गरीब कुटुंब
- सामान्य श्रेणी – थोड्या सवलती
पात्रता पाहताना आता सरकार कुटुंबाचे उत्पन्न, घर, किती लोक आहेत हे पाहते.
- दरमहा अन्न मिळेल – कोणी उपाशी राहणार नाही
- ₹1000 मदत – घरखर्चात मदत
- डिजिटल रेशन कार्ड – पारदर्शकपणा वाढेल
- प्रवासी मजुरांना फायदा – कुठेही रेशन मिळेल
- गॅस सवलत – पैसे वाचतील आणि स्वच्छ इंधन मिळेल
ही योजना गरीब लोकांसाठी खूप चांगली आहे. यामुळे त्यांचे जीवन थोडं सुलभ आणि चांगलं होईल.