आपल्या देशात खूप लोक शेतकरी आहेत. ते शेती करतात आणि आपल्यासाठी अन्न पिकवतात. पण कधी कधी पाऊस पडत नाही किंवा बाजारात शेतीमालाचे दर कमी होतात. अशावेळी शेतकऱ्यांचे नुकसान होते. त्यामुळे सरकारने एक नवी योजना सुरू केली आहे. याचे नाव आहे राष्ट्रीय पशुधन अभियान.
ही योजना काय करते?
या योजनेत शेतकऱ्यांना जनावरे पाळण्यासाठी मदत केली जाते. जसे – कोंबडी, बकरी, गाय, म्हैस इ. यामुळे शेतकरी शेतीसोबत जनावरे पाळून जास्त पैसे कमवू शकतात.
सरकारची मदत कशी मिळते?
जर एखाद्या शेतकऱ्याला जनावरे पाळण्यासाठी प्रकल्प सुरू करायचा असेल, तर सरकार त्याला पैसे देते. हे पैसे तीन भागांत मिळतात:
- ५०% पैसे सरकार देते.
उदाहरण: प्रकल्पाचा खर्च १०० रुपये असेल, तर सरकार ५० रुपये देते. - ४०% पैसे बँकेकडून कर्ज मिळते.
म्हणजे बँक ४० रुपये उधार देते. - १०% पैसे शेतकऱ्याने स्वतः द्यावे लागतात.
म्हणजे फक्त १० रुपये शेतकऱ्याला स्वतःचे टाकावे लागतात.
👉 उदाहरण: जर शेतकरी २० लाखांचा कोंबडी पालन प्रकल्प सुरू करणार असेल, तर त्याला फक्त २ लाख रुपये स्वतःचे लागतात. उरलेले १८ लाख रुपये सरकार आणि बँक मिळून देतील.
ही योजना कोण करू शकतो?
ही योजना करण्यासाठी काही नियम आहेत:
- अर्ज करणारा भारतीय नागरिक असावा.
- वय १८ वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
- जनावरांसाठी जागा असावी.
- प्रकल्पाचा खर्च ५० लाखांपेक्षा कमी असावा.
- थोडेफार पशुपालनाचे ज्ञान असावे.
- महिला, अनुसूचित जाती-जमाती, अल्पसंख्याक लोकांना जास्त संधी दिली जाते.
कोणते प्रकल्प करता येतात?
या योजनेखाली खालील प्रकल्प करता येतात:
- कोंबडी पालन – अंडी किंवा मांसासाठी
- देशी कोंबडी पालन
- शेळी पालन – दूध किंवा मांसासाठी
- मेंढी पालन – लोकर व मांसासाठी
- गाय व म्हैस पालन – दूधासाठी
- डुक्कर, ससा, बदक पालन इत्यादी
अर्ज करताना कोणते कागदपत्र लागतात?
- आधार कार्ड किंवा ओळखपत्र
- जागेचा पुरावा (सातबारा, प्रॉपर्टी कार्ड)
- जागेचे फोटो
- बँकेचे स्टेटमेंट
- प्रकल्पाचा अहवाल
- अनुभवाचे प्रमाणपत्र (असल्यास)
- शैक्षणिक प्रमाणपत्र (हवे असल्यास)
- जात प्रमाणपत्र (हवे असल्यास)
प्रकल्प अहवाल म्हणजे काय?
प्रकल्प अहवाल म्हणजे तुम्ही कोणता व्यवसाय सुरू करणार आहात, त्याची सविस्तर माहिती. यात पुढील गोष्टी लिहाव्या लागतात:
- कोणता प्रकल्प करणार?
- किती जनावरे असतील?
- किती खर्च होईल?
- किती कमाई होईल?
- माल कुठे विकणार?
- तोटा झाला तर काय करणार?
हा अहवाल नीट व स्पष्ट असेल तर तुमचा अर्ज मंजूर होण्याची शक्यता जास्त असते.
अर्ज कसा करायचा?
- सर्व कागदपत्रे जमा करा.
- प्रकल्प अहवाल तयार करा.
- जिल्हा पशुसंवर्धन कार्यालयात माहिती घ्या.
- अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज करा.
- जवळच्या बँकेत कर्जासाठी संपर्क करा.
- अधिकारी प्रकल्प पाहायला येतील.
- प्रकल्प मंजूर झाला की पैसे टप्प्याटप्प्याने मिळतील.
या योजनेचे फायदे काय?
- सरकारकडून ५०% अनुदान मिळते.
- शेतकऱ्याला फक्त १०% पैसे द्यावे लागतात.
- मोठा प्रकल्प कमी पैशांत सुरू करता येतो.
- शेतीसोबत अजून एक कमाईचा मार्ग मिळतो.
जर शेतकऱ्यांनी ही योजना नीट समजून घेतली आणि सर्व कागदपत्रे योग्य रितीने दिली, तर त्यांना पशुपालन करून चांगली कमाई करता येते. ही योजना शेतकऱ्यांसाठी खूप उपयोगी आहे.