नमस्कार मित्रांनो! आपण सगळे रेशन कार्डाबद्दल ऐकले असेल. भारत सरकारने गरीब आणि गरजूंना स्वस्त किंवा मोफत अन्न देण्यासाठी रेशन कार्ड सुरू केले आहे.
आता 2025 पासून सरकारने काही नवीन नियम आणले आहेत. हे नियम हळूहळू सर्व राज्यांमध्ये लागू होत आहेत. चला, हे नियम आपण सोप्या भाषेत समजून घेऊया.
1. e-KYC करणे गरजेचे आहे
प्रत्येक रेशन कार्डधारकाने आपले आधार कार्ड रेशन कार्डाशी जोडणे गरजेचे आहे. याला e-KYC म्हणतात.
जर कोणी e-KYC केली नाही, तर त्याचे रेशन कार्ड बंद होऊ शकते आणि त्यांना मोफत रेशन मिळणार नाही.
2. फक्त गरजू लोकांनाच मोफत रेशन
आता फक्त गरीब आणि गरजूंनाच मोफत रेशन दिले जाईल. सगळ्यांनाही नाही मिळणार.
अंत्योदय अन्न योजना (AAY):
या योजनेअंतर्गत येणाऱ्या गरीब लोकांना दर महिन्याला 21 किलो गहू आणि 14 किलो तांदूळ मोफत मिळेल.
त्यांना मीठ आणि तेलसुद्धा मोफत दिले जाईल.
सामान्य रेशन कार्डधारक:
सामान्य लोकांना 2 किलो गहू आणि 3 किलो तांदूळ मिळेल. पण यासाठी थोडे पैसे द्यावे लागतील –
गहूसाठी 2 रुपये आणि तांदळासाठी 3 रुपये प्रति किलो.
3. खोटी माहिती दिल्यास रेशन बंद
ज्यांनी चुकीची माहिती देऊन रेशन घेतले आहे, त्यांचे रेशन कार्ड रद्द केले जाईल.
सरकार त्यांच्यावर कारवाई करेल आणि त्यांनी घेतलेले रेशन परत मागेल.
4. मृत व्यक्तीचे नाव काढणे गरजेचे
जर एखाद्या मयत (मरण पावलेल्या) व्यक्तीचे नाव अजूनही रेशन कार्डावर असेल, तर ते लगेच काढले पाहिजे.
नाहीतर पूर्ण कार्ड रद्द होऊ शकते.
5. नवीन बाळ जन्माला आल्यानंतर नाव जोडणे
जर घरात नवीन बाळ झाले, तर त्याचे नाव रेशन कार्डात जोडण्यासाठी जन्माचा दाखला, आई-वडिलांचे आधार कार्ड आणि मूळ रेशन कार्ड लागेल.
6. आता बाजरीसुद्धा मिळणार
काही राज्यांमध्ये आता गहू, तांदूळ आणि मीठ यासोबत बाजरीही दिली जाईल.
उदाहरणार्थ, उत्तर प्रदेशमध्ये 2025 पासून बाजरी वाटप सुरू होणार आहे.
7. One Nation One Ration Card योजना
नवीन रेशन कार्डामध्ये QR कोड असेल.
त्यामुळे देशात कुठेही जाऊन रेशन मिळू शकते.
ही योजना “वन नेशन वन रेशन कार्ड” नावाने ओळखली जाते.
8. काही राज्यांमध्ये आर्थिक मदतही मिळते
काही राज्यांमध्ये सरकार गरीब कुटुंबांना दर महिन्याला 1000 रुपये रोख मदत देते.
9. रेशन कार्ड का रद्द होऊ शकते?
रेशन कार्ड रद्द होण्याची कारणे अशी असू शकतात:
- जर तुम्ही e-KYC केली नाही.
- जर चुकीची माहिती दिली.
- जर मृत व्यक्तीचे नाव काढले नाही.
- जर तुम्ही रेशन घेण्यायोग्य नसूनही कार्ड वापरत असाल.
10. काय करावे?
सर्व नागरिकांनी आपली माहिती बरोबर ठेवावी.
सरकारचे नियम पाळावेत.
मगच रेशनचा लाभ मिळत राहील.