सोनं खरेदी करणाऱ्यांसाठी आणि गुंतवणूकदारांसाठी एक मोठी आणि थोडीशी धक्का देणारी बातमी आहे. आर्थिक तज्ज्ञांचं म्हणणं आहे की पुढच्या काही वर्षांत सोन्याचा भाव तब्बल प्रति तोळा दोन लाख रुपयांपर्यंत जाऊ शकतो. जर हे खरं ठरलं, तर सर्वसामान्य लोकांसाठी सोनं विकत घेणं खूप अवघड होईल. आता ही वाढ नेमकी का होऊ शकते आणि याचा आपल्यावर काय परिणाम होईल, हे समजून घेऊया.
तज्ज्ञांचं भाकीत काय सांगतं?
स्विस एशिया कॅपिटलचे प्रमुख विश्लेषक जुर्ग केनर यांनी एका मुलाखतीत सांगितलं की, पुढच्या ५ वर्षांत सोन्याचा भाव प्रति औंस ८,००० डॉलर्स पर्यंत जाऊ शकतो. याचा अर्थ भारतीय बाजारात सोन्याची किंमत १० ग्रॅमसाठी जवळपास २.१८ लाख रुपये होईल. तर १ तोळा म्हणजे सुमारे ११.७ ग्रॅमसाठी किंमत २.५५ लाख रुपये होईल!
त्यानुसार, २०२५ च्या जुलै महिन्यापर्यंतच सोनं प्रति औंस ३,५०० डॉलर्सपर्यंत जाऊ शकतं, आणि पुढे भाव आणखीन वाढू शकतात.
सोन्याच्या भाववाढीची कारणं काय आहेत?
1. जागतिक आर्थिक अस्थिरता
जगभरात आर्थिक गोंधळ, महागाई आणि राजकीय अशांतता वाढत आहे. अशावेळी गुंतवणूकदार ‘सुरक्षित मालमत्ता’ म्हणजेच सोन्याकडे वळतात.
2. केंद्रीय बँकांकडून मोठ्या प्रमाणावर सोन्याची खरेदी
चीन, रशिया यांसारख्या देशांच्या बँका सोनं खरेदी करून डॉलरवरील अवलंबन कमी करत आहेत. यामुळे मागणी वाढते आणि भावही वाढतो.
3. व्याजदरात घट आणि चलनवाढ
जागतिक व्याजदर कमी होऊ लागल्यामुळे सोनं अधिक आकर्षक ठरत आहे. कारण सोन्यावर व्याज मिळत नाही, पण ते दीर्घकाळ टिकतं आणि किंमत वाढते.
4. डॉलरच्या मूल्यात घट
डॉलरचं मूल्य कमी झालं, की सोन्याच्या किंमती वाढतात. कारण सोनं डॉलरमध्येच मोजलं जातं.
5. जागतिक तणाव
मध्यपूर्व, युरोप, आशिया याठिकाणी तणाव वाढत आहे. अशा वेळी सोनं ‘सुरक्षित गुंतवणूक’ म्हणून अधिक मागणीमध्ये येतं.
भारतीय बाजारावर याचे काय परिणाम होणार?
1. लग्नसराईला फटका
भारतात लग्नात सोनं खूप महत्त्वाचं असतं. पण भाव वाढल्यामुळे अनेक कुटुंबांना सोनं खरेदी करणं कठीण जाईल.
2. गुंतवणुकीतील बदल
जुने गुंतवणूकदार नफा कमवू शकतील. मात्र, नवीन लोकांसाठी सोनं खरेदी करणं कठीण होईल. त्यामुळे Gold ETFs, Digital Gold, Sovereign Gold Bonds याकडे लोक वळतील.
3. ज्वेलरी व्यवसायावर परिणाम
भाव वाढल्यामुळे ग्राहक खरेदी कमी करू शकतात. त्यामुळे विक्री कमी होऊ शकते. परंतु हलकं वजन असलेली ज्वेलरी जास्त विकली जाईल.
4. आयात वाढली तर देशाला फटका
भारत मोठ्या प्रमाणावर सोनं आयात करतो. त्यामुळे व्यापार तूट वाढू शकते आणि सरकारला नवीन धोरणं लागू करावी लागू शकतात.
5. सोनं म्हणजेच संपत्ती
ज्यांच्याकडे आधीच सोनं आहे, त्यांच्यासाठी ही एक मोठी संपत्ती ठरेल. विशेषतः ग्रामीण भागातील लोकांसाठी याचा खूप फायदा होईल.
आता खरंच १ तोळा सोनं २.५ लाख होणार का?
होय, तज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार:
- १ औंस = ३१.१०३५ ग्रॅम
- ८,००० डॉलर प्रति औंस × ₹८५ विनिमय दर = ₹६,८०,०००
- ₹६,८०,००० ÷ ३१.१०३५ = ₹२१,८६२ प्रति ग्रॅम
- १० ग्रॅम = ₹२,१८,५२०
- ११.७ ग्रॅम (१ तोळा) = ₹२,५५,८००
गुंतवणूकदारांसाठी योग्य सल्ला
1. हप्त्याने सोनं खरेदी करा
एकदम खूप सोनं खरेदी न करता थोडं थोडं वेळोवेळी खरेदी करा.
2. पर्यायी गुंतवणूक पर्याय वापरा
Gold ETFs, Sovereign Bonds, Digital Gold यांचा विचार करा. यामध्ये थोड्या पैशातूनही गुंतवणूक शक्य आहे.
3. दीर्घकालीन दृष्टीकोन ठेवा
भाव चढ-उतारापेक्षा दीर्घकाळात काय होईल याकडे लक्ष द्या.
4. गुंतवणुकीत विविधता ठेवा
फक्त सोन्यातच नव्हे, तर शेअर्स, फिक्स डिपॉझिट, म्युच्युअल फंड यामध्येही गुंतवणूक करा.
सोन्याचा भाव दोन लाखांवर जाईल अशी शक्यता असली, तरी हे लक्षात घ्या की सोनं ही केवळ गुंतवणूक नाही, तर आपल्या संस्कृतीचा भाग आहे. त्यामुळे या वाढीला घाबरून न जाता सावधपणे आणि योजनाबद्ध गुंतवणूक करणे हेच योग्य ठरेल.